Τελεστές σύγκρισης, λογικής και επαναλήψεις

Τελεστές σύγκρισης

• Για τον υπολογισμό μιας τιμής, πρώτα εκτελούνται οι πράξεις ανάμεσα στους τελεστές * / %, μετά οι πράξεις ανάμεσα στους τελεστές + -, μετά ανάμεσα στους τελεστές < > <= >= και μετά ανάμεσα στους τελεστές == και !=.
• Η παραπάνω σειρά μπορεί να μεταβληθεί με τη χρήση παρενθέσεων.
• Το αποτέλεσμα της κάθε σύγκρισης είναι 1 (αληθές (true)) αν το αποτέλεσμα της σύγκρισης είναι αληθές και 0 (ψευδές (false)) αν το αποτέλεσμα της σύγκρισης είναι ψευδές.

Παραδείγματα

• printf("%d\n", 1 + 1 == 2); /* Τυπώνει 1 */
• printf("%d\n", 1 > 2); /* Τυπώνει 0 */
• printf("%d\n", 5 != 5); /* Τυπώνει 0 */
• printf("%d\n", 1 <= 5); /* Τυπώνει 1 */
• printf("%d\n", 1 <= 1); /* Τυπώνει 1 */
• printf("%d\n", 1 <= 0); /* Τυπώνει 0 */

Βρόχοι με την εντολή while

• Μπορούμε να επαναλάβουμε την εκτέλεση ορισμένων εντολών με τη δομή ελέγχου (control structure) while.
• Αυτή χρησιμοποιείται ως εξής:

  	while (συνθήκη)
  		εντολή;
  

• Τις περισσότερες φορές θέλουμε να εκτελέσουμε πάνω από μια εντολή πολλαπλές φορές οπότε περικλείουμε όλες τις αντίστοιχες εντολές μέσα σε αγκύλες "{" και "}":

  	while (συνθήκη) {
  		εντολή1;
  		εντολή2;
  		εντολή3;
  	}
  

• Η εντολή που ακολουθεί το while εκτελείται όσο η συνθήκη είναι αληθής, δηλαδή έχει τιμή διάφορη του 0. Παράδειγμα (τυπώνει τους αριθμούς από το 0 μέχρι το 9):
  #include <stdio.h>
  
  main()
  {
          int i;
  
          i = 0;
          while (i < 10) {
                  printf("%d\n", i);
                  i = i + 1;
          }
  }
  
• Αν η συνθήκη δεν είναι αληθής όταν εκτελεστεί το while για πρώτη φορά τότε η εντολή που περιέχεται σε αυτό δε θα εκτελεστεί.
• Η δομή ελέγχου while μπορεί να χρησιμοποιηθεί οπουδήποτε θα μπορούσε και οποιαδήποτε άλλη εντολή (π.χ. η printf) δηλαδή ακόμα και μέσα σε μια άλλη while. Το παρακάτω παράδειγμα τυπώνει στην οθόνη ένα τριγωνικό σχήμα:
  #include <stdio.h>
  
  main()
  {
          int row, stars;
  
          row = 0;
          while (row < 10) {
                  stars = row;
                  while (stars > 0) {
                          printf("*");
                          stars = stars - 1;
                  }
                  row = row + 1;
                  printf("\n");
          }
  }
  
  όπως αυτό:

  
  *
  **
  ***
  ****
  *****
  ******
  *******
  ********
  *********
  

Βρόχοι με την εντολή do while

• Ορισμένες φορές θέλουμε να ελέγχουμε τη συνθήκη στο τέλος του βρόχου, δηλαδή η εντολή να εκτελεστεί τουλάχιστον μια φορά. Στις περιπτώσεις αυτές χρησιμοποιούμε τη δομή ελέγχου do while
• Αυτή χρησιμοποιείται ως εξής:

  	
  	do
  		εντολή;
  	while (συνθήκη);
  

• Τις περισσότερες φορές θέλουμε να εκτελέσουμε πάνω από μια εντολή πολλαπλές φορές οπότε περικλείουμε όλες τις αντίστοιχες εντολές μέσα σε αγκύλες "{" και "}":

  	do {
  		εντολή1;
  		εντολή2;
  		εντολή3;
  	} while (συνθήκη);
  

• Η εντολή που ακολουθεί το do εκτελείται μια φορά και συνεχίζει να εκτελείται όσο η συνθήκη είναι αληθής, δηλαδή έχει τιμή διάφορη του 0.
• Σημαντικό ρόλο έχει αυτή η δομή ελέγχου όταν διαβάζουμε στοιχεία από το χρήστη και θέλουμε να ελέγξουμε την είσοδο για λάθη. Παράδειγμα (εισάγει έναν αριθμό μικρότερο του 10):
  #include <stdio.h>
  
  main()
  {
          int number;
  
          do {
                  printf("Enter a number less than 10: ");
                  scanf("%d", &number);
          } while (number >= 10);
          printf("You entered %d\n", number);
  }
  
  όπως φαίνεται από το παρακάτω παράδειγμα:

  Enter a number less than 10: 34
  Enter a number less than 10: 50
  Enter a number less than 10: 2
  You entered 2
  

• Αν η συνθήκη δεν είναι αληθής όταν εκτελεστεί το do για πρώτη φορά τότε η εντολή που περιέχεται σε αυτό θα εκτελεστεί τουλάχιστον μια φορά.
• Η δομή ελέγχου do μπορεί να χρησιμοποιηθεί οπουδήποτε θα μπορούσε και οποιαδήποτε άλλη εντολή (π.χ. η printf) δηλαδή ακόμα και μέσα σε μια άλλη do ή while.

Λογικοί τελεστές

• Τα αποτελέσματα χρήσης των τελεστών παριστάνονται από τους παρακάτω πίνακες τιμών:

  A	B	A && B	A || B
  0	0	0	0
  0	1	0	1
  1	0	0	1
  1	1	1	1

  A	!A
  0	1
  1	0

• Η προτεραιότητα υπολογισμού των τελεστών ορίζεται τώρα ως εξής:

  ()
  ! + -
  * / %
  + -
  < <= > >=
  == !=
  &&
  ||
  

Παράδειγμα

Βιβλιογραφία

• Brian W. Kernighan, Dennis M. Ritchie Η γλώσσα προγραμματισμού C. σ. 26, 67-69, 305-306 (τμήματα) Δεύτερη έκδοση. Κλειδάριθμος, 1988.

• Brian W. Kernighan and Dennis M. Ritchie. The C Programming Language, pages 10, 41-42, 223-224 (parts). Prentice-Hall, second edition, 1988.

Ασκήσεις

Βρόχοι

1. Να γράψετε ένα πρόγραμμα που να τυπώνει τον πίνακα της προπαίδειας όπως στο παρακάτω παράδειγμα:

      1    2    3    4    5    6    7    8    9   10 
      2    4    6    8   10   12   14   16   18   20 
      3    6    9   12   15   18   21   24   27   30 
      4    8   12   16   20   24   28   32   36   40 
      5   10   15   20   25   30   35   40   45   50 
      6   12   18   24   30   36   42   48   54   60 
      7   14   21   28   35   42   49   56   63   70 
      8   16   24   32   40   48   56   64   72   80 
      9   18   27   36   45   54   63   72   81   90 
     10   20   30   40   50   60   70   80   90  100 
   

   Για να μπορέσουν οι αριθμοί να εμφανιστούν σε στήλες μπορείτε να χρησιμοποιήσετε στην printf τον κωδικό εξόδου %4d (εμφάνιση του αριθμού σε χώρο 4 χαρακτήρων) αντί του κωδικού %d.

• Περιεχόμενα

 Τελευταία αλλαγή: Τρίτη, 29 Ιανουαρίου 2002 10:24 πμ
 Εκτός αν αναφέρεται κάτι διαφορετικό, όλο το πρωτότυπο υλικό της σελίδας αυτής του οποίου δημιουργός είναι ο Διομήδης Σπινέλλης παρέχεται σύμφωνα με τους όρους της άδειας «Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Greece License».